De Rozengracht is een rechte, brede, vrij kale straat. Eentje waar je alleen stopt omdat je bij een van de trendy woonwinkels of Perzische supermarkten moet zijn. Ik jakker er al jaren doorheen. Blijkbaar met weinig oog voor mijn omgeving, want dat daar een grote, niet te missen kerk ligt, was me nooit opgevallen. Van buiten een kerk ja, maar dit is al bijna 35 jaar een moskee, de Fatih-moskee, nota bene de grootste van Amsterdam.
Theehuis en kapperzaak
Nu ik ervoor sta, valt me de sikkel op tussen de torens op het dak en heel verrassend: in de voorgevel zitten winkels. Voor de ingang van de Fatih-moskee moet ik tijdelijk aan de achterkant zijn, onopvallend gelegen tussen de gevels van een smalle straat. Ik daal af in een theehuis waar diverse mannen televisie zitten te kijken, loop dwars door de ruimte en ga aan de andere kant weer een trap op, niemand zegt of vraagt iets. In de hoek een minuscule kapperszaak waar precies een kappersstoel in past, de kapper aan het werk, gestapelde potten gel boven de spiegel, tl-licht en links en rechts naast de ingang een stoel, beide bezet. Zo te zien voor de gezelligheid.
Reciteren uit de Koran
Ik doe mijn schoenen uit en stap in de bijna lege gebedsruimte op het rode vloerbedekkende tapijt. In de hoek zit een man aan een tafeltje, die onafgebroken uit de Koran reciteert, een sonoor monotoon geluid. Heel rustgevend en sereen. Verderop zitten een paar mannen op de grond geleund tegen een pilaar te lezen in de Koran en zachtjes voor zich uit te prevelen. Alle gezichten zijn gericht naar de voormalige hoofdingang. Daar is een muur gebouwd met een mihrab, een nis die de richting van Mekka aangeeft. Met mooie geglazuurde tegels. Erboven in de muur een kalligrafie waarop de naam van Allah blijkt te staan. De gebedsrichting in de Fatih-moskee is dus precies tegenovergesteld aan die van de oorspronkelijke kerk.
Contemplatie
Ik ben ook op de grond gaan zitten en kijk om me heen. Ik zie een boekenkast, in de zijbeuken kledinghaken tegen de muren, hier en daar hangt een gebedskleed. Maar qua vorm is het verder nog altijd een kerk. Het gebouw van architect H.J. Valk uit 1929 is geheel in tact en staat op de monumentenlijst van Amsterdam. Met fraaie bogen tussen het middenschip en de zijbeuken, de gele, rode en blauwe handgevormde bakstenen met gevarieerde gemetselde patronen, glas-in-loodramen waardoor het zonlicht gefilterd naar binnen valt op de plek waar voorheen het altaar stond. Hier versmelten twee werelden. Tijdloos. Een plek voor contemplatie. De Rozengracht en het stadsgewoel zijn ver weg.