Verwachtingsvol sta ik aan een doodlopend laantje in Wassenaar te wachten tot het hek opengaat. Wetende dat daarachter het 25 hectare grote landgoed ligt waar Joop van Caldenborgh woont. Vooral bekend van zijn even verderop gelegen museum Voorlinden. De kunstverzamelaar is zo sympathiek om de helft van het jaar één keer per week mensen toe te laten in zijn privétuin, beeldentuin Clingenbosch. Daar staan meer dan zestig door hem verzamelde sculpturen. We hebben het over de crème de la crème van de moderne en hedendaagse kunst, zoals Jean Tinguely, Henry Moore, Sol LeWitt en Anish Kapoor. En van Nederlandse bodem onder andere Armando, Carel Visser, Atelier van Lieshout en Hans van Bentem.

Meer dan 60 beelden

Niet veel later loop ik achter de gids aan over de lange oprijdlaan. Links en rechts tussen het groen kunstwerken spottend. Voor de imposante villa langs gaat het naar een paviljoen waar met een kopje thee en koekje de huisregels worden toegelicht en het gezelschap wordt opgedeeld in groepjes. En dan begint een twee uur durende wandeling in redelijk straf tempo door beeldentuin Clingenbosch: op en af het duin, door bos met uitgestrekte mostapijten waarop ik wel even zou willen gaan liggen, maar ook over strak gemaaide gazons, dwars over het terras van de villa – met het verzoek om de familie met rust te laten mochten we die zien. En overal staan beelden. Opgaand in de omgeving, sterk contrasterend of in een enkel geval langzaam erdoor verzwolgen wordend. Zoals Huis van ExpoHenk, een klein wachthuisje op poten, grotendeels gemaakt van sloophout. De buitentrap kun je inmiddels niet meer op, te gevaarlijk. Ooit stond het aan de rand van het landgoed zodat de buurt mee kon genieten, maar die buurt dacht daar heel anders over, die vond het te shabby en zorgde ervoor dat het buiten hun gezichtsveld kwam te staan.

Kunst en natuur hand in hand

Heel wat beelden in deze beeldentuin in Wassenaar lijken op het oog natuurlijke objecten, maar niet alles is wat het lijkt. De afgebroken boomtak waar water uitstroomt van Giuseppe Penone. De appelboom van Anya Gallaccio met zijn natuurgetrouwe geribbelde bast en afgezaagde takken van brons en knalrode appeltjes van Wedgewood-porselein, dood versus vruchtbaarheid. Of de tros van Maria Roosen met wat immense aalbessen lijken, maar als ik op het bordje kijk, blijkt het kunstwerk Breast Berries te heten. Nu word je in beeldentuin Clingenbosch aangemoedigd om de kunstwerken aan te raken, dus stond ik ongegeneerd met een paar koele glazen tepels in mijn handen. Van Caldenborgh houdt duidelijk van een kwinkslag. Dat blijkt wel bij het kunstwerk dat Atelier van Lieshout voor hem maakte, een auto met aanhanger die is omgebouwd tot duurzaam rijdend kippenhok met ren: nummerplaat AVL-01-CAL en op de voorkap een zilveren haan. Het zit vol grappige details. En je kunt er echt mee rijden, de zonnepanelen liggen op het dak.

Abstracte sculpturen

Ik ben zeer gecharmeerd van de abstracte sculpturen, zoals Teton van John McCracken. Een stalen zuil die zo is gepolijst dat het een spiegel is geworden. Die tussen de bomen staat, zodat je er bijna tegenaan loopt en opeens geconfronteerd wordt met jezelf. Of neem Argon van Bill Culbert. Een tien meter hoge buis met argongas erin dat fel blauw licht geeft. Voor die kleur heeft Culbert zich laten inspireren door het natuurlijk licht in Zuid-Frankrijk. In dit donkere stuk bos prachtig contrasterend met de nog veel hogere ijle bomen waartussen het staat. En ook geweldig vind ik de drie grote bollen van cortenstaal van Antony Gormley, Still leaping. In opdracht gemaakt, zoals wel meer beeldwerken in beeldentuin Clingenbosch. Die bollen staan voor de contouren van de ruimte die de kunstenaar inneemt tijdens een sprong in de lucht. Een zelfportret dus waarbij lucht in contrast staat met het zware object.

Prachtige collectie

De rondleiding eindigt weer bij het deels ondergrondse paviljoen waar ik in een ligstoel in de zon met het bij de excursie horende hapje en een drankje lig na te praten met de meegekomen vriendin. Over de verhalen die we net gehoord hebben met saillante details over de totstandkoming en installatie van beelden. Over hoe kunst en natuur elkaar hier steeds versterken door onderwerp, materialen maar ook door de locatie. We memoreren nog even het 3000 kilo wegende zandstenen beeld van Anish Kapoor dat toepasselijk op het duin moest komen te staan. En dat net als bij de oude Egyptenaren over balken 12 meter omhoog is gerold. Om tot slot te eindigen bij Van Caldenborgh. Dat hij zulke prachtige sculpturen heeft verzameld in beeldentuin Clingenbosch. Wat een mazzelaar dat hij hier dagelijks naar kan kijken als hij daar zin in heeft. Dwalend over zijn uitgestrekte landgoed. We vinden onszelf ook mazzelaars dat wij deze privécollectie hebben kunnen zien en we roemen Van Caldenborgh omdat hij zijn tuin openstelt voor publiek. En daar proosten we op.