‘De achterzijde grenst aan Natuurtuin Slatuinen, een verborgen paradijsje met allerlei soorten vogels en planten.’ Aldus de aanprijzing van een koophuis in Amsterdam-West. Met Google Earth zoom ik in op het adres en zie een groot groen oppervlak met daarin een paar blauwgrijze vlekken. Dit huis zou eindelijk wel eens wat kunnen zijn. Ik besluit om te gaan kijken. Eerst naar de natuurtuin.

Informatie over flora en fauna

Het betekent wachten tot de eerste zondag van de maand als de kleine poort tussen de on-Amsterdams aandoende arbeidershuisjes op de Slatuinenweg open gaat. Een smal paadje tussen de huizen brengt me naar een houten keet met informatie over de flora en fauna, naar een bankje in de zon en uitzicht op de schaduwrijke tuin waar een oudere man rondloopt die hier en daar een blad oppikt. Al gauw raak ik met hem in gesprek. Hij blijkt een van de buurtbewoners die bijna vijfentwintig jaar geleden het initiatief namen om het oorspronkelijke park uit begin 1900 nieuw leven in te blazen. En zie hier Natuurtuin Slatuinen.

Moeras, bos, graslandjes en vijvers

Heel veel vrijwillige inspanning van omwonenden heeft ervoor gezorgd dat wat jarenlang een verwaarloosd stuk grond was, nu een vanaf de straat onzichtbare groene oase is met moeras, bos, graslandjes, vijvers en houtwallen. Hier kan de natuur onder toezicht haar gang gaan. Enige vorm van beheer is en blijft wel degelijk nodig om de bomen en planten in toom te houden, vertelt de man. Ook waterbeheer is onontbeerlijk, want Natuurtuin Slatuinen ligt op polderpeil, bijna twee meter lager dan de omringende straten. Hij wijst op alle trappetjes die de huizen naar hun tuinen hebben.

Alleen het kwinkeleren der vogels

De geluiden van de stad dringen hier niet door. Zelfs de tram op de Admiraal de Ruijterweg hoor ik niet. Wel het kwinkeleren der vogels. Ik zie een staartmees in de boom, een reiger die zijn vleugels groots uitgespreid vlak over vliegt om naast de vijver te landen. Overal bloeiende planten, roze, wit, geel. Een deken van het kwetsbare Goudveil, de gevlekte klokken van de beschermde Kievitsbloemen. Ik loop een rondje over het paadje zonder bankjes, bewonder de planten, de mossen en de aardewerken nestkastjes voor insecten en kijk en passant naar de tuinen van de omliggende huizen. En vice versa kijken de bevoorrechte bewoners de natuurtuin in. Het blijft bij kijken want de enige toegang is die waardoor ik naar binnen ben gekomen. Ik zie dat de tuin van mijn beoogde nieuwe huis compleet in de schaduw ligt. Dat huis wordt het dus toch niet. Maar die Natuurtuin Slatuinen, dat is een ontdekking.

Historie van de Slatuinenweg

Voor degenen die Amsterdam kennen nog een stukje geschiedenis. De ingang van Natuurtuin Slatuinen ligt aan de Slatuinenweg, het restant van een pad dat eind 17e eeuw ontstond. Dat pad liep oorspronkelijk van het kerkje in Sloterdijk naar het buurtschap De Baarsjes. Langs het pad lagen huisjes met tuinen waarin groenten werden gekweekt, slatuinen. Al een eeuw geleden werd het grootste deel van de huizen afgebroken, de grond met zand opgehoogd en werd er nieuwbouw neergezet aan wat nu de Willem de Zwijgerlaan is. Een klein stukje van de Slatuinenweg is dus bewaard gebleven. Hier is nooit zand gestort en dus fiets je in het platte Amsterdam omhoog richting het oude kerkpad.