Ik rijd al een tijdje door de uitgestrekte polders van Schouwen-Duiveland. Dreigende loodgrijze wolken boven mij, de zon die hard haar best doet er doorheen te breken. Ondertussen worden de wegen steeds smaller. Over de Weg door het Dijkwater en de Blindeweg rijd ik het beschermd dorpsgezicht Dreischor in. Het wordt wel het best bewaarde en mooiste ringdorp van Nederland genoemd.

Drei schorren

Nog geen 1000 inwoners telt het dorp. Maar wel al sinds het begin van de 13e eeuw beschreven. En om meteen nog maar wat over de geschiedenis te vertellen. Het is ontstaan op ‘drei schorren’: drie schorren, stukken onbedijkt land die toen direct aan zee grensden. En dat hebben ze geweten. Stormen maakten het een eeuw lang tot eiland. Nadat eenmaal dammen naar Schouwen waren aangelegd, groeide het dorp. In 1340 werd begonnen met de bouw van de Sint Adriaanskerk die nog steeds ver boven de bebouwing uitsteekt en die het hart vormt van het beroemde ringdorp.

Centrum van meekrap en vlas

Eerst eens binnen kijken bij streek- en landbouwmuseum Goemanszorg. Ik word in deze museumboerderij ingewijd in de geschiedenis van de meekrap, het rode goud van Zeeland. Een plant die al 1500 jaar voor Chr. werd verbouwd in Egypte en goed groeide op de Zeeuwse klei. Een geneeskrachtig kruid ook dat wortels heeft die rode kleurstof bevatten. Een warme rode kleur, vaak gebruikt als pigment voor verf en voor kleren om mee te pronken. Of het nou was voor Toetanchamon, Jan Six of voor een jurk van koningin Maxima door Jan Taminiau. Het wordt allemaal in geuren en kleuren uitgelegd. Net als de geschiedenis van de vlas. Nooit geweten dat vlasstengels vezels geven waarmee je linnen weeft terwijl je van de zaadbolletjes lijnolie maakt. Tot de jaren ’50 uit de vorige eeuw was Dreischor het centrum van de vlasteelt op Schouwen-Duiveland. In de buitenring van het dorp staan nog steeds verschillende grote zwart geteerde voormalige vlasschuren.

Beschermd dorpsgezicht

Eenmaal weer buiten volg ik via een QR-code de wandeling voor een rondje Dreischor. Het brengt me op de Ring. Ja en dan is er geen twijfel meer mogelijk waarom dit zo’n uniek dorp is. Prachtig. Eerst: wat is een ringdorp? Kort gezegd is dat een dorp waar op een wat hoger gelegen stuk grond een kerk met kerkhof werd gebouwd. Daaromheen lag een gracht (in dit geval meer een sloot eigenlijk) in de vorm van een ring. En daarlangs werden boerderijen en huizen gebouwd. Het bijzondere aan Dreischor is dat het een van de slechts twee dorpen is waar de ringgracht in tact is gebleven.

Veel monumenten

Ik loop een rondje over de Ring wat hier dus ook een rondje om de kerk is. Ik ben gecharmeerd door de prettige, intieme sfeer. Het is ook heerlijk rustig, ik kom nauwelijks iemand tegen. Links en rechts staan monumentale panden. In verschillende kleuren bakstenen, soms ook geverfd. Met een keur aan gevels: halsgevel, tuitgevel, trapgevel. De laatste ook bij het indrukwekkende raadhuis uit 1637 met de ingang recht tegenover de kerk. ‘Doet wel en vreest niemant’ luidt de tekst boven de poort. In de middeleeuwen werd Dreishor een zogeheten Hoge Heerlijkheid, daar werd rechtgesproken en mocht zelfs de doodstraf worden opgelegd. De gevelsteen met Justitia valt daardoor op z’n plek.

Intrigerend

Het straatbeeld is heel gevarieerd. Bij het ene pand kijk ik door de grote ramen naar een collectie intrigerende objecten die verspreid in de ruimte staan. Ik vermoed dat het een winkel is, maar dan wel eentje die niet open is. Ik passeer een naambordje ‘Ministerieel vergunninghoudend prepareerbedrijf De Opzetterij’. En ja er staan opgezette beesten in de vensterbank. Langs het oudste nog bestaande woonhuis van Dreischor uit 1520 van de timmerman. Vandaar de houten stoephekken. Met om de hoek een gevelsteen waarop je ziet hoe ontzettend hoog het water stond bij de watersnood ramp van 1 februari 1953. Verderop een vrij modern huis waar op de voordeur met koeienletters te lezen is ‘one earth, one people’.

Imposante zuilen

Als ik de Sint Adriaanskerk in loop, is de organist aan het spelen. Vredig zou ik het willen noemen. Naast hem een spiegeltje waarmee hij de kerk in kijkt. De Adriaanskerk is het oudste nog aanwezige gebouw uit het dorp. Met een toren die al tijdens de bouw ging verzakken. Dat is gecorrigeerd, waardoor de bovenste delen rechter staan dan de onderste. De kerk zelf is hoog, met imposante zuilen, het houten plafond blauw beschilderd, de balken rood en beige. Terwijl de koepel van de grafkapel beschilderd is met bruin-grijze engelen. Sober en kleurrijk tegelijk. Wat ik nog nooit eerder zag: in de zijbeuk een boekenkast, tafels en stoelen als in een café.

Horeca in Dreischor

Over café gesproken. In de namiddagzon strijk ik neer op een van de stoeltjes voor het huiskamerrestaurant Chez Nouk dat een paar maanden geleden de deuren opende op de Ring. Er wordt geborreld en iedereen groet en kent elkaar. Een leuk ingerichte plek voor lunch, taart, hapjes en drankjes en op vrijdag en zaterdag kun je dineren. Af en toe zijn er op donderdag mosselavonden. Ik was slechts op doorreis en maar een half dagje weg. Voor wie wil overnachten in Dreischor, ik heb naar binnen gegluurd bij B&B Herberg de Ring en zag achter voordeur een grote tafel staan plus een toog met koperen biertap dus dat alleen al zag er zeer veelbelovend uit. Sjiek de friemel is aan de rand van het dorp overnachtingsadres ’t Vaerkenskot. Ooit sliepen daar 1800 varkens, vandaag is het een appartement voor vier personen. Maar bij beide ben ik dus niet binnen geweest!

Wandelen en duiken

Duiken in Zeeland? Ook dan zit je hier goed met het populaire Frans Kokrif bij Dreischor om de hoek. Goed voor wie kreeften, krabben, zeenaalden, platvissen en palingen wil zien. Vernoemd naar de voormalig uitbater van de bed and breakfast aan de Ring die fervent duiker was. Zelf ben ik meer van het wandelen. De werderom mooie wandeling uit de leuke wandelgids De mooiste wijnwandelingen van Nederland brengt je naar wijnhoeve De Kleine Schorre – tevens proeflokaal – op zoals zij zelf zeggen: ‘het mooie Schouwen D®uiveland’. Gespecialiseerd in witte wijnen die passen bij zilte Zeeuwse producten zoals Oosterscheldekreeft of Stellendamse garnaaltjes. Tja en dan is het wel handig als je een auto bij je hebt waar je nog wat voorraad in kwijt kunt. Voor wie er een nachtje weg of weekendje weg van maakt, is er ook nog de Sint-Adriaanswandeling, een historische pelgrimsroute van Dreischor naar Zierikzee. Nu loop je er ontspannen, maar in de late middeleeuwen werd het pad door het gerecht van Zierikzee gebruikt voor strafbedevaarten naar de Sint Adriaanskerk. De routebeschrijving vind je in de kerk die daarmee ook op een VVV lijkt.

Foto’s Herberg De Ring en wijnhoeve De Kleine Schorre komen van hen.